Een school is meer dan een plaats om te leren. Dag in dag uit zijn we samen. We doen kennis op, we oefenen in nieuwe dingen, we leren samen werken, we denken na over manieren waarop we goed kunnen samenleven, wat we kunnen doen om van onze klas en onze school een fijne plek te maken.

Zelfstandigheid

In onze school worden kinderen al vroeg gestimuleerd om aan hun zelfstandigheid te werken. Zelfstandig worden en zelfstandig leren zijn processen die veel tijd vragen. Van bij de jongste kleuters willen we met hen werken aan het samen zoeken, ondersteunen en kansen geven. Om deze kansen optimaal te kunnen benutten bieden we hulpmiddelen en een organisatie aan. Zo groeit er bij de kinderen inzicht: ze leren het juist inschatten van de tijd, leren keuzes te maken en zich verantwoordelijk te voelen voor het geplande werk. Ze ervaren het goede gevoel van afgerond werk waar ze zelf voor gekozen hebben. Ze ervaren wat hun eigen mogelijkheden zijn. Door keuzes te (moeten) maken groeit het verantwoordelijkheidsgevoel voor de eigen daden.

Hoe jong ook, kinderen moeten keuzes maken. Ze moeten in de situatie waarin ze verkeren verantwoordelijkheid dragen. Er is vrijheid, maar binnen grenzen. Kinderen nemen hun leren in eigen handen en denken na over de stappen die ze hierin (nog kunnen) zetten. Dit besef en het aanpassen van hun gedrag hieraan wordt gestimuleerd door kinderen op te voeden in zelfstandigheid.

Ervaringsgericht

De ervaringen en de belevingen van de kinderen vormen het uitgangspunt van het onderwijs. De leerkracht en de groep zorgen er samen voor dat er rond dit aanbod zinvol en met voldoende diepgang gewerkt wordt.

Dagelijks pikken kinderen heel wat ervaringen op. Ze zien wat er rondom hen heen gebeurt, imiteren, raken geboeid. De leerkrachten moedigen deze zelfontdekkende leerhouding aan en helpen hen hierbij. Ze luisteren naar de kinderen, geven elk verhaal de nodige aandacht en zoeken geschikte vertrekpunten voor plannen en onderzoek. Samen met de kinderen zorgen ze voor een duidelijke structuur in het uitwerken van de plannen en in het werk van de kinderen. Dit zorgt voor diepgang, voor variatie en het vergroot de kans op echte leerwinst. We geloven immers dat datgene wat aansluit bij de eigen interesses en wat te maken heeft met de beleving van alledag, het meest motiveert. Wat de kinderen dan leerden is dan direct inpasbaar en heeft directe betekenis voor de groep.

De leerervaringen worden met elkaar gedeeld. Zo kunnen ze inspiratie bieden aan alle klasgenoten om er verder mee aan de slag te gaan. Leren wordt zo iets actiefs en dynamisch, iets waar onze kijk op en kennis van de wereld rijker en groter door wordt.

Betekenisvol leren

In Freinetschool Ibis kiezen we voor ontwikkelingsgericht onderwijs. We gebruiken geen voorgeprogrammeerde lessen, we kauwen niet voor. We laten de kinderen zelf op zoek gaan. We kiezen voor ‘betekenisvol leren’. Dit houdt in dat leren een actief en ervaringsgericht proces is. De ervaringen en belevingen van de kinderen zijn het uitgangspunt. In onze school is leren niet louter opnemen wat anderen hebben bedacht. Het is op zoek gaan vanuit concrete problemen of aandachtspunten. Het is zoeken naar echte antwoorden op echte vragen. Het doet een beroep op het probleemoplossend denken en vraagt om initiatief.

Deze manier van werken brengt ons geregeld en met plezier tot buiten de klas- en schoolmuren. Samen gaan we op ontdekking. Uitstappen horen bij het leren, contact met experts binnen en buiten de schoolmuren werken inspirerend. Contact met de ‘grote’ wereld, met het echte leven tonen aan dat we leren voor het leven.

In deze zoektocht is niet alleen het resultaat, maar ook het proces van belang. De leerkracht is de aandachtige observator en stimulator van de kinderen. Hij/zij zorgt ervoor dat de leerplannen gevolgd worden, stuurt bij en vult aan waar het nodig is. ‘La part du maître’ – om het met de worden van C. Freinet te zeggen – is een essentieel onderdeel van ons onderwijs. Door sterke kanten en zwakke plekken van de kinderen steeds opnieuw bewust uit te dagen en aan te spreken, helpt hij/zij de kinderen steeds weer vooruit. De kinderen leren niet zomaar wat, maar overwegend ‘in functie van’. Als er bijvoorbeeld een leeruitstap is gepland, kan het nodig zijn dat daarvoor een interview wordt voorbereid en dat de kinderen zich daarvoor allerlei begrippen eigen moeten maken om dit zinvol te doen. Of er moet een brief geschreven worden, een telefoontje gepleegd, een e-mail verzonden …

Democratisch en coöperatief

Kinderen leven in een grote wereld. Ze leren via anderen en vooral via andere kinderen. Daarom scheppen we in Freinetschool Ibis veelvuldig kansen tot samenwerking en gesprek. We moedigen kinderen aan om meningen uit te wisselen, elkaar te bevragen, samen iets op te starten en uit te werken. We stellen keer op keer vast hoe ondersteunend kinderen daarbij kunnen zijn voor elkaar.

In heel wat activiteiten werken we klasdoorbrekend. Kinderen van verschillende leeftijden werken dan samen aan een project. Deze vorm van samenwerken maakt echt deel uit van de schoolcultuur. We creëren zo een unieke sfeer van verbondenheid. Tegelijkertijd heeft iedereen de kans om te leren van elkaar. We hebben oog voor elkaars talenten en zien waar we elkaar kunnen versterken.

In de klas- en schoolraad kunnen de kinderen meedenken hoe het samenleven op school en in de klas het best gebeurt. Hun voorstellen en ideeën worden ernstig genomen. Ze komen samen tot regels en afspraken die – indien nodig – steeds weer kunnen worden bijgestuurd. Hierdoor groeit het besef dat we samen iets kunnen bereiken en iets kunnen betekenen voor elkaar. We werken aan een democratische samenleving. Bovendien moeten de kinderen ook steeds weer de afweging maken tussen het eigenbelang en het belang van de grote groep. Dit zijn waardevolle ervaringen die de kinderen sterken om zich ook buiten de school verdraagzaam, maar weerbaar en kritisch te gedragen.

Pedagogisch-didactisch draagt het Ibis-team de eindverantwoordelijkheid. Ze stippelen een beleid uit dat steeds opnieuw wordt geëvalueerd en bijgestuurd. Enkele bronnen daarvoor zijn praktijkervaringen, interne en externe overlegmomenten, navormingen, leerplannen, visieteksten … Maar ook de kinderen en de ouders zijn een uitstekend klankbord. Door met hun mening rekening te houden kunnen we echt samen school maken.

Gelijkwaardigheid

Het realiseren van al deze uitgangspunten kan enkel vanuit het geloof in de gelijkwaardigheid van alle partners. Dit houdt in dat er inspraak is: de kinderen sturen mee hun eigen leerproces, samen met de kinderen worden regels en afspraken opgesteld … De rol van de leerkracht is die van een begeleider, niet langer die van een ‘leider’. We geloven dat iedereen van elkaar kan leren.

Onze school wil een pluralistische school zijn: we maken geen onderscheid tussen geslacht, ras, godsdienst … We geloven dat deze verschillen de wereld boeiend maken en stellen ons open om ze te leren kennen en te waarderen.

Natuurlijk

Het freinetonderwijs streeft naar natuurlijk leren. Nieuwe kennis en vaardigheden worden geleerd door verbindingen te maken met wat we al kennen. Als we geïnteresseerd zijn vanuit onszelf, worden deze verbindingen sneller en gemakkelijker gemaakt. Een krachtige leeromgeving stimuleert dit natuurlijk leren niet alleen, ze lokt het ook uit.

Freinetschool Ibis biedt alle gelegenheid tot natuurlijk leren. Dagelijks genieten onze kinderen van de prachtige natuur op onze school. Ze is tegelijkertijd een rustpunt en een uitdaging. In de grote, groene ruimte heeft iedereen de mogelijkheid om zichzelf te zijn, te ontdekken en te ontspannen. Daarnaast prikkelt het voortdurende contact met het groen hun interesse en hun fantasie: er liggen heel wat leer- en ontdekmogelijkheden verscholen. Door de natuur van nabij te beleven, groeit het respect. We willen onze kinderen hierin stimuleren. Zelf tuintjes aanleggen, zelf in het onderhoud voorzien, vogels observeren, determineren … Het zijn slechts enkele van de talrijke mogelijke activiteiten.

Respect voor de natuur brengt vanzelfsprekend een milieubewuste levenshouding met zich mee. Die houding geven we mee doorheen het schoolleven van elke dag.

Groeien naar jezelf

We geloven dat kinderen de mogelijkheid moeten krijgen om in alle rust, in een veilige omgeving en in contact met de andere de eigen talenten te ontwikkelen. Daarom vertrekken vanuit hun interesses, ze zijn de motor van het leren. We dagen de kinderen uit om de motor te starten en samen de horizon te verruimen. De leerkracht is de begeleider van dit proces. Door gerichte observaties leert hij elk kind kennen en tracht hij het zo goed mogelijk te begeleiden in zijn leerproces. Hij plaatst de ervaringen van de kinderen in een ruimer perspectief, zodat ze dieper doordringen. De kinderen mogen zich uiten door te vertellen, te schrijven, te tekenen, te schilderen, toneel te spelen … Zo ontdekken ze een breed scala aan mogelijkheden om (leer-)ervaringen te verwerken. Het is onze overtuiging dat deze veelzijdige, persoonlijke en creatieve aanpak kinderen aanspoort om als zelfzekere mensen blijvend op ontdekking te gaan.

Als individuele leerkrachten en als team is het onze taak om in dit proces de leerplannen en de eindtermen te bewaken. We zoeken daarbij steeds het evenwicht tussen instructie en begeleiden. Deze taakinvulling maakt dat we er zeker van zijn dat een kind dat op het einde van het zesde leerjaar onze school verlaat, de juiste bagage meeneemt om goed te starten in de middelbare school.